Ï Türkmenistan – bagtyýarlygyň, agzybirligiň we ösüşleriň ýurdy
mail-icon
altynasyr.newspaper@sanly.tm
EN RU TK

Türkmenistan – bagtyýarlygyň, agzybirligiň we ösüşleriň ýurdy

view-icon 5536

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki çykyşynda aýdan ýurdumyzyň Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanan üstünliklerini görkezýän guwandyryjy sanlary Watanymyzyň mundan beýläk-de uly ösüşlere eýe boljakdygyny görkezýär.

Onda ykdysadyýetde we jemgyýetçilik ulgamynda ileri tutulýan ugurlar we ösüşler görkezilýär hem-de esasy maksada ýetmek üçin Garaşsyzlygyň we Bitaraplygyň binýadyny pugtalandyrmakda, ýurdumyzy ýagty geljege ynam bilen gönükdirmekde anyk wezipeleri kesgitleýär.

Esasy wezipeleriň biri hem döwletimiziň maýa goýum syýasatynyň netijeliligini we işjeňligini mundan beýläk-de ýokarlandyrmakdyr.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, şu ýyl önümçilik we medeni-durmuş ulgamlaryna jemi 37 milliard 400 million manat möçberinde maýa goýumlary goýmak göz öňünde tutulýar.

Ýokary tehnologiýaly we bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge, şeýle hem sebitlerde ykdysady we durmuş infrastrukturasyny döretmäge gönükdirilen iri göwrümli sebitleýin we milli maýa goýum maksatnamalaryny durmuşa geçirmek üçin uzak möhletleýin döwürde maýa goýumlary çekmegiň ugurlaryny has-da kämilleşdirmek hem-de bu ugurdaky şertleri yzygiderli gowulandyrmak, maýadarlaryň töwekgelçiliklerini azaltmak üçin zerur işler alnyp barylýar.

Maýa goýumlarynyň mukdaryny artdyrmak we halkara maýa goýumlarynyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak üçin daşary ýurtlar we Halkara pul gaznasy, Bütindünýä banky, Aziýanyň ösüş banky, Ýewropanyň täzeleniş we ösüş banky, Yslam ösüş banky ýaly halkara maliýe institutlary bilen hyzmatdaşlyk has-da işjeňleşdirilmelidir hem-de bilelikde maýa goýum forumlary we işewürlik maslahatlary geçirilmelidir.

Ykdysady meýilnamalaşdyrmak we ösüş üçin deňagramly döwlet býujetiniň ähmiýetini belläp, hormatly Prezidentimiz esasy maliýe meýilnamasyndan köp möçberli serişdeleri önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygyna maýa goýumlaryň umumy möçberiniň 56 göterimi, medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy üçin hem 44 göterimi goýberilendigini aýtdy.

Şu ýyl göz öňünde tutulan 2688 iş ornunyň ýerine 7607 täze iş ýeri döredildi.

Geljek ýylyň 1-nji ýanwaryndan býujetden maliýeleşdirilýän edaralaryň, hojalyk hasaplaşygyndaky kärhanalaryň we jemgyýetçilik birleşikleriniň işgärleriniň aýlyk zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberi ýene-de 10 göterim ýokarlandyrylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow öz çykyşynda ýangyç-energetika toplumy, dokma senagaty we ägirt uly önümçilik we eksport mümkinçiligine eýe bolan agrosenagat toplumy ýaly ykdysadyýetiň esasy pudaklaryny ösdürmegiň esasy ugurlaryny görkezdi.

Aýry-aýry senagat pudaklaryny ösdürmek üçin Birleşen Milletler Guramasynyň Senagat Ösüş Guramasy (UNIDO) bilen hyzmatdaşlykda senagat marketingini mundan beýläk-de ösdürmek, dünýä bazarlaryna girmek, öndürilen önümleriň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak we gowulandyrmak üçin bilelikdäki taslamalary we maksatnamalary işläp düzmek meýilleşdirilýär.

Şeýle hem Türkmenistanyň öňdebaryjy ýurtlar, ýöriteleşdirilen halkara guramalar, şol sanda Energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri boýunça halkara agentlik, Halkara energetika agentligi we Halkara energetika hartiýasy, Atom energiýasy boýunça halkara agentlik bilen hyzmatdaşlygy giňeldýäris. Demirgazyk — Günorta, Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça Aziýa bilen Ýewropany birleşdirýän üstaşyr ulag we energetika geçelgelerini gurmaga hem işjeň gatnaşýarys.

Demirgazyk — Günorta, Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça Aziýa bilen Ýewropany birleşdirýän üstaşyr ulag we energetika geçelgelerini gurmaga hem işjeň gatnaşýarys.

Hormatly Prezidentimiziň çykyşynda milli ykdysadyýetiň hususy pudagynyň dünýä bazarlarynda ornuny berkitmek we içerki telekeçiligiň bäsdeşlik ukybyny ýokarlandyrmak üçin amatly şertleri döretmäge uly üns berildi.

Bu baglanyşykda ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz pudagyny we hödürlenýän hyzmatlar pudagyny ösdürmek, importyň ornuny tutýan önümçiligi goldamak, şeýle hem eksporta gönükdirilen pudagyň ösüşini öňe sürmek üçin strategiýalary ösdürmek teklip edilýär.

Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna agza bolmak niýetini göz öňünde tutup, daşary söwda ulgamynyň we logistika gurluşlarynyň düýpli ösüşi göz öňünde tutulýar.

Häzirki zaman dünýäsinde ykdysady ösüş, esasan, adam kapitalynyň hiline baglydyr. Şonuň üçin ylmy-tehniki, ylmy-inženerçilik we dolandyryş işgärlerini taýýarlamagy güýçlendirmek wezipesi goýuldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, Türkmenistan Ylymlar akademiýasy, gözleg institutlary we ýokary okuw mekdepleriniň ylmy merkezleri aragatnaşyk enjamlary, senagat we awtoulag elektronikasy, lukmançylyk we kompýuter enjamlary, lukmançylyk önümleri we beýleki önümleri öndürýän kärhanalar bilen hyzmatdaşlygy artdyrýar. Sebäbi, täze kärhanalary döretmek geljekdäki üstünliklerimiz üçin esas hasaplanmalydyr.

Bu ugurdaky anyk teklipleriň arasynda 2024–2052-nji ýyllar aralygynda ýurdumyzda ylmy ösdürmek strategiýasyny işläp düzmek bar.

Ylmyň we tehnologiýanyň ösmegi, ýurdumyzyň dünýä bilim giňişligine işjeň goşulyşmagy okuw mekdeplerinde okatmagyň usullarynyň döwrebaplaşdyrylmagyny talap edýär.

Şoňa görä-de, mekdebe çenli, başlangyç, esasy orta, doly orta, mekdepden daşary we goşmaça bilim boýunça okatmagyň usulyýetini milli tejribä, döwlet we halkara bilim standartlaryna laýyk getirýän resminamany — Türkmenistanda okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny taýýarlamak möhüm bolup durýar.

Döwlet Baştutanymyzyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çykyşynda möhüm meseleleriň biri, ilkinji nobatda, BMG-niň agentlikleri bilen halkara hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegi boldy.

BSG, ÝUNESKO we sebitleýin, halkara guramalar bilen suwy tygşytly peýdalanmak we suw diplomatiýasy, daşky gurşawy goramak we howanyň üýtgemegine garşy göreş ugurlaryndaky hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin çäreler beýan edildi.

Hususan-da, daşky gurşawa zyýanly täsirleriň öňüni almak üçin polimer we plastmassa materiallaryny ulanmak we ýurtdaky galyndylary gaýtadan işlemek üçin ylmy taýdan esaslandyrylan kadalary we düzgünleri girizmegiň zerurdygy bellenildi.

Olaryň galyndylaryny ýygnamak we gaýtadan işlemek boýunça ýörite maksatnamalary kabul etmeli.

Bütindünýä jemgyýetiniň jogapkär agzasy hökmünde bitarap kanuny statusa bil baglap we “Dialog – parahatçylygyň kepili” pelsepesine esaslanýan Türkmenistan halkara gatnaşyklarynyň ösmegine mynasyp goşant goşýar we tejribede öňüni alyş diplomatiýasy ýaly gatnaşyklaryň ornaşmagyna kömek edýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji mejlisinde eden çykyşynda yglan eden täze başlangyçlary, bütin dünýäde parahatçylygyň we abadançylygyň bähbidine öndürijilikli halkara hyzmatdaşlygyny has-da giňeltmäge gönükdirilendir.