Gazagystanda, Gyrgyzystanda, Täjigistanda, Türkmenistanda we Özbegistanda Merkezi Aziýanyň şäherlerindäki howanyň töwekgelçiligine durnuklylygyny ýokarlandyrmak arkaly durnukly ösüşi ýardam etmäge gönükdirilen täze taslamany Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasy (BMGÖM) we Ýaponiýanyň Hökümeti «Merkezi Aziýa goşmak Ýaponiýa» gatnaşyklarynyň jähtinden sebit hyzmatdaşlygynyň çäklerinde durmuşa geçirmek göz öňünde tutýarlar.
Gazagystanyň Astana şäherinde taraplaryň arasynda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda «Şäherleriň betbagtçylyk töwekgelçiligine we howanyň üýtgemegine durnuklylygyny ýokarlandyrmak» atly täze bilelikdäki taslamany işe girizmek baradaky ylalaşyga gol çekmek dabarasy boldy.
Howanyň üýtgemegi boýunça bilermenleriň hökümetara topary (HÜBHT) öz Altynjy baha beriş hasabatynda howanyň üýtgemegi Merkezi Aziýa üçin çynlakaý howpdur, çünki howanyň gyzmagy dünýä boýunça ortaça görkezijiden ýokarydyr, 2085-nji ýyla çenli howanyň 2,0-dan 5,7 gradusa çenli ýokarlanjakdygyny çaklaýar. Bu ýagdaý has agyr howa hadysalaryna, öte yssy howa we gurakçylyga getirip, sebite çynlakaý wehim salar.
Bu çaklama howanyň gün tertibine gyssagly çäre görmegi, artýan tebigy howplara garşy göreşmek we sebitdäki şäherleriň durnuklylygyny pugtalandyrmak üçin bilelikdäki usullary we özgeriş strategiýalaryny netijeli ulanmagy talap edýär.
BMG-niň ÖM-iň metbugat gullugynyň habaryna görä, taslama bar bolan utgaşdyryş meýdançalary arkaly sebit hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga, şol bir wagtyň özünde Ýaponiýa ýaly ýurtlarda ulanylýan üstünlikli tejribe esasynda şäher meýilnamalaşdyrylyşyna innowasion çemeleşmeleri girizmäge gönükdiriler. Howa we tebigy töwekgelçiliklere baha bermegiň täze usullaryny birleşdirmek bilen, taslama geljekdäki howa meselelerini netijeli çözmek üçin şäher meýilnamasyna täzeden garamagy maksat edinýär. Mundan başga-da, ol taslamanyň çäklerinde durmuşa geçirilýän çäreleriň dowamlylygyny üpjün etmek üçin okuw çärelerini hem göz öňünde tutýar.
BMG-niň ÖM howanyň üýtgemeginiň netijelerine has gowy taýýarlykly şäher bileleşiklerini döretmäge we şäherleriň howanyň kynçylyklary sebäpli gülläp ösmek ukybyny berkitmäge çalyşýar. Bu başlangyç gender we howanyň töwekgelçiligini göz öňünde tutup, esasy ünsi adamlara gönükdirýär, ol şäher meýilnamalaşdyrylyşynda aýrybaşga strategiýalary aradan aýryp, olary toplumlaýyn we inklýuziw strategiýa çalyşmagy maksat edinýär.
