Türkmenistanyň halk suratkeşi Yzzat Gylyjowyň 100 ýyllygyny bellemek bilen Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň Şekillendiriş sungaty sergi merkezinde günüň gahrymanynyň suratlarynyň uly sergisi geçirildi.

Sungat sergiler müdirligi Türkmenistanyň Suratkeşler birleşiginiň, muzeýleriň we şahsy ýygyndylaryndan alnan 200-den gowrak surat we grafiki eseri hödürledi.

Baýramçylygy has-da dabaralandyrmak üçin Tahyr Ataýewiň ýolbaşçylyk edýän orkestriniň sazandalary türkmen we Ýewropanyň nusgawy eserlerini ýerine ýetirdiler.

Türkmenistanyň halk artisti Hasan Mämmedow skripkada çykyşyny şol günüň meşhur gahrymanyna bagyşlady.

Sergi merkeziniň iki gaty hem tomaşaçylara güýçli täsir eden açyk, täsirli suratlar bilen dolduryldy. Birinji gatda suratlaryň ençemesi türkmen suratkeşiniň dünýä boýunça syýahatyny görkezýärdi.

Yzzat Gylyjowyň eserleri başga bir halkyň aýratynlygyny, medeniýetini duýmak üçin milli eşiklerini, özboluşly binagärligini we durmuş aýratynlyklaryny suratlandyrmakda seýrek etnografik ukybyna eýe bolupdyr.

Suratkeşiň nygtaýan ekzotikasy bilen baglanyşykly «Efiopiýa», «Gawana», «Angola», «Phenýan» we beýleki suratlar dünýämiziň dürli-dürlüdigini, reňklidigini we owadandygyny gürrüň berýär. Zalyň birinji gatynda Garagum derýasynyň gurluşykçylaryna bagyşlanan monumental «Özgertmeler şemaly» atly eseri bar.

Indi Garagum derýasy adaty zat ýaly kabul edilýär, ýöne 1959-njy ýylda surat çekilen wagtynda, Türkmenistanyň üstünden emeli derýalaryň düýbüni tutýan gurluşykçylar gahryman hasaplanýardy.

Garagum derýasynyň gurluşykçylarynyň gahrymançylykly işini wasp edýän bu surat, Döwlet şekillendiriş sungaty muzeýiniň hemişelik sergisinde goýulýar.

Serginiň portret galereýasynda, Türkmenistanyň halk ýazyjysy Berdi Kerbabaýewi we Türkmenistanyň halk artisti Bazar Amanowy suratlandyrýan suratlarda awtor diňe asyl nusgalary bilen däl-de, eýsem Berdi Kerbabaýew üçin özüne çekiji we gyzyklanma döredýän suraty ulanypdyr, Bazar Amanowyň suratynda hem özboluşly aýratynlyklar bar.

Beýleki portretlerde Yzzat Gylyjowyň asyl nusganyň meňzeşligine bezeg elementlerini goşmagy has-da özüne çekiji görkezýär. Sergide günüň gahrymanynyň iki portreti ýerleşdirildi. Biri Durdy Baýramowyň eseri, ikinjisi awtoportret. Yzzat Gylyjow – milli suratkeş.

Watandaşlary hakda döreden suratlarynda gyzyl reňk hemişe höküm sürýär. Sazandalar, tansçylar, halyçylar ýa-da bagtly çagaly eneler – kimiň suratyny çekse-de olary «Türkmenistan» atly uly owadan halynyň bölegi ýaly bezeg elementleri bilen suratlandyrdy. 

«Fizikler» suraty Yzzat Gylyjowyň alymlaryň ýatdan çykmajak keşbini görkezýär.Olary sypaýy, işlerine höwesli we gündelik durmuşyň aladalaryna elleri degmeýän adamlar edip suratlandyrypdyr. Sergide görkezilen eserleriň biri türkmen halk ertekileriniň şekilleri.

Yzzat Gylyjow ýaly abraýly suratkeşiň erteki gahrymanlarynyň keşpleriniň awtorydygyny göz öňüne getirmek kyn hem bolsa, sergä gelýänleriň köpüsi üçin bu ylham çeşmesi boldy. Suratkeşi has takyk häsiýetlendirýän ýene bir zat.

Yzzat Gylyjow söweş wagtynda görkezen edermenligi üçin alan üç ordeniň eýesidir. Emma görkezilen 200 suratyň içinde uruş hakynda ýekeje-de eser ýok. Ol uruş hakynda gürlemegi halamaýardy.

Suratkeşiň iň soňky eserlerinden biri bolan «Gökdepe galasy üçin söweş» tamamlanmadyk işdir. Onuň başyna baran islendik temasy häzirki zaman sungatyna täsir etdi. Onuň işi türkmen halkynyň geljekki nesilleri üçin bahasyna ýetip bolmajak sowgatdyr.