Ï Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
mail-icon
altynasyr.newspaper@sanly.tm
EN RU TK

Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam

view-icon 2218
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
Çarymyrat Ýazmyradow: Reňklerdäki poeziýam
camera-icon
Alekseý Gimalitdinow

Şekillendiriş sungatynyň sergi merkeziniň Sergi zalynda halypa suratkeş Çarymyrat Ýazmyradowyň 50 ýaşynyň dolmagy mynasybetli eserleriniň sergisi açyldy. Sergide suratkeşiň 216 eseri görkezildi. Işler sergi merkeziniň iki gatyny-da eýeleýär we tomaşaçylary nakgaşyň içki dünýäsiniň baý dürlüligi bilen tanyşdyrýar.

Çarymyrat Ýazmyradowyň suratlarynyň köpüsinde özboluşly bir aýratynlyk bar: kendir matanyň ýüzünde suratkeşiň ünsüni özüne çeken anyk zatlar däl-de, eýsem, onuň oý-pikiri şekillendirilýär. Şol sebäpli suratkeşiň we tomaşaçylaryň her bir eseri teswirleýşi köplenç ýagdaýda tapawutly bolýar. «Ýekelikde» atly suratynda nakgaş gelin kendir matada şekillendirilen sungat pirini bagryna basyp dur. Baş gahryman tomaşaçylaryň köpüsine hut şeýle bolup görünýär. Munuň düşündirişi-de bar: suratkeş islendik keşbi döredeninde, oňa aşyk bolýar. Emma suratkeş muny başgaça düşündirýär. Suratdaky owadan nakgaş zenan gabanjaň we talabediji sungatyň keşbidir.

Ýeri gelende aýtsak, gazak dizaýnerleri bu suratyň ýordumyny nakgaşyň rugsady bilen mahabat işlerinde ulanypdyrlar.

Nakgaş sary we mawy reňklerde görkezen «Sungat we kölegeler» eserini Gurbannazar Ezizow bilen Nury Halmämmedowyň döredijiligine bagyşlapdyr. Suratda döredijilik adamynyň köplenç döredijiligi goldaman, tersine oňa päsgel berýän daş-töweregi bilen gatnaşygy şekillendirilýär. Kölegeler sungaty gysýan boşlugy aňladýar. Şeýle-de bolsa, awtor: «Ýer togalagy barka, sungat hem bolar» diýýär. Muny tassyklamak üçin ol rowaýata görä, ölüp, derrew täzeden döreýän semenderi şekillendirýär.

Çarymyrat Ýazmyradow Ýolötende döredijilige dahylsyz maşgalada dünýä inýär. Ol beýleki çagalar bilen daşarda oýnamagyň ýerine, kagyz-galam bilen ikiçäk galmagy saýlap alýar. Eger mekdepde surat gurnagy açylmadyk bolsady, onuň ykbalynyň nähili boljagy belli däldi. Mugallymy Rahym Atajykow Çarymyradyň zehinini görüp, bu hakda onuň ata-enesine aýdýar. Ata-ene ogluny goldaýar we ol sekizinji synpy gutarandan soň, Türkmen döwlet çeperçilik mekdebiniň talyby bolýar, soňra bolsa Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynda okaýar.

Sergide goýlan işleriň arasynda «Mejnun» atly surat islendik adamyň ünsüni özüne çekýär. Suratkeş Mejnuny mähirli ýigit hökmünde suratlandyrypdyr. Mähir küýsän bir jeren mylaýymlyk bilen onuň ýalaňaç aýagyna süýkenýär, olaryň üstüne bolsa leýlisaç baldaklary saýa salýar. Bir rowaýata görä, Leýli söwüt agajyna öwrülipdir, şonuň üçin-de bu agaja il arasynda «leýlisaç» diýilýär.

Çarymyrat Ýazmyradow neoromantik simwolizm žanrynda işleýär. Ol zenan mowzugyna köp üns berýär. Ol döredijiliginde pasyllar mowzugyna ýüzlenende, awtor olary häsiýeti, bolşy we geýimi taýdan tapawutly dört zenan hökmünde suratlandyrýar.

«Torç edilen ýoldan ýöremegi halamok; mydama-da syrly dünýälere göz aýlamak isleýärin» diýip, suratkeş umumy ady «Syrlar jümmüşinde» bolan suratlar toplumy barada aýdýar. Suwuň astynda tebigy hadysalar zerarly betbagtçylyga uçran gämilerde çäksiz baýlyk bar. Käbir tomaşaçy, suw astynda gömlen altyna garap, gözüni ondan kynlyk bilen sowýar. «Emma bularyň hemmesi – al» diýip, suratkeş tassyklaýar. «Baýlyk – biziň diriligimizde».

Sergide köp sanly ownuk etýudlar bar. Bular, esasan, suratkeşiň dogduk mekanynyň, şeýle hem görmek miýesser eden Türkiýäniň we Hytaýyň gözel ýerleridir. Olaryň käbiri düzümi we reňk sazlaşygy bilen haýran galdyrýar. Suratkeş: «Men bu işleri sungatda uly ýa-da kiçi işiň ýokdugyny nygtamak maksady bilen, sergi üçin ýörite saýladym» diýdi.