Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň amaly-haşam sungaty kafedrasynyň uly mugallymy, Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri Annabibi Yslamowanyň haly we haly önümleriniň sergisi açyldy. 

ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl mirasynyň sanawyna girizilmegi türkmen haly dokamak däpleriniň çuňňur öwrenilmegine ýardam edýär, bu babatda Annabibi Yslamowanyň işleriniň sergisi aýratyn ähmiýete eýedir.

Annabibi sergä 110-dan gowrak haly önümini hödürledi, şonuň üçin serginiň açylyşyna gelenler özüni türkmen halysynyň muzeýine gelen ýaly duýýardy. Köp sanly eksponatlaryň arasynda diňe bir owadan halylar däl, eýsem, çuwallar, eňsiler, gapylyklar, saçaklar hem bar. Olara siňňin syn edeniňde bu işlerde Pazyryk halysyndaky atlara meňzeş atlaryň gadymy şekilli gölleri göze ilýär.

Annabibi Yslamowa döredijiliginde türkmen haly sungatynyň däplerini dowam etdirýär. Suratkeş dürli öýde ulanylýan önümlerinde – asmalyklarda, athalyda, dutar, tikin maşyny we şuňa meňzeş gaplarda türkmen haly dokamak däplerini ýerlikli ulanýar. Annabibiniň töwereginde oňaýly haly öýüne ýerleşdirip bilmejek zady ýok ýaly.

Ussadyň eserlerinden türkmen halysynyň çeperçilik däpleri barada giňişleýin düşünje alyp bolýar, onuň bezegleriniň özboluşlylygyny, reňk çalşyklarynyň nepisligini, göl we kompozisiýanyň ritminiň owazyny we kämil dokalyşyny duýup bolýar.

Annabibi Yslamowa eserleriniň hersine estetiki düşünjäniň bir bölegini goşýar. Ussat türkmen göllerini özüçe çeper beýan edişi we her dürli ulanyşy bilen haýran edýär. Onuň fantaziýasy, zähmeti we öz döredijiligine söýgüsi halyça ajaýyp netijelere ýetmäge kömek edýär. Suratkeş: «Bir günem halysyz göz öňüne getirip bilemok» diýýär.

Annabibi Yslamowanyň zenanlar üçin haly torbalary ussadyň özboluşly döredijiligini, täze usullary ulanmakda täzelikleri, reňkleri owadan saýlamak ukybyny we dürli gölleriň utgaşygyny görkezýär. Mysal üçin, «Ak şäherim Aşgabat» torbasynda awtor ak mermer binalary we paýtagtyň ýaşaýyş toplumlaryny aňladýan gölleri şekillendiripdir.

Annabibi Yslamowa stilizasiýa we goýy reňkleri ulanyp, halylarynda dogduk topragynyň haýwanat dünýäsini we tebigatyny ussatlyk bilen suratlandyrýar. Onuň eserlerinde «guşly göl», «dyrnak göl», «aýna göl», «derweze göl», şeýle hem «dagdan», «zerbaf», «perre göl» ýaly bezegler bar.

Ol köp ýyl bäri talyplara türkmen haly dokamak usullaryny öwredýär. Onuň okuwçylarynyň arasynda sungat sergilerine we bäsleşiklerine işjeň gatnaşýan Gülşirin Berdiýewany, Ýazgeldi Hajyýewi, Mergen Berdiýewi, Bahar Pirgulyýewany görkezmek bolar.

Tejribeli halypa Annabibi Yslamowanyň eserleriniň sergisi ýaş haly suratkeşleriniň işine uly täsir edýär we türkmen amaly-haşam sungatynyň muşdaklarynda ýatdan çykmajak täsir galdyrýar.

Jeren Baltaýewa,
Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň mugallymy.