Ï Türkmen alymlary Germaniýa Federatiw Respublikasyndan Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasyna dahylly gymmatly resminamalaryň nusgalaryny getirdiler
mail-icon
altynasyr.newspaper@sanly.tm
EN RU TK

Türkmen alymlary Germaniýa Federatiw Respublikasyndan Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasyna dahylly gymmatly resminamalaryň nusgalaryny getirdiler

view-icon 1753
Türkmen alymlary Germaniýa Federatiw Respublikasyndan Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasyna dahylly gymmatly resminamalaryň nusgalaryny getirdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynyň alymlary taryhymyz we medeni mirasymyz, halkymyzyň görnükli wekilleriniň ömri hem döredijiligi bilen baglanyşykly täze çeşmeleriň gözlegini yzygiderli alyp barýarlar.

Bu iş aýratynam beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygy mynasybetli, ömri we döredijiligi barada golýazma maglumatlary dünýäniň köp ýurdunda öwrenilen ýylynda hasam depginli alnyp barylýar.

Ýakynda institutyň ylmy işgärleri Babajan Mollaekäýew we Aýmyrat Kulyýew Germaniýa Federatiw Respublikasyndan ylmy sapardan gaýdyp geldi, olar Berliniň we Drezdeniň döwlet hem-de uniwersitetiň kitaphanalarynyň golýazmalar gaznasyny öwrenip, Magtymguly Pyragynyň ömri we döredijiligi, türkmen halkynyň edebiýaty hem taryhy bilen baglanyşykly tapylan gymmatly çeşmeleriň elektron nusgalaryny Türkmenistana getirdiler.

Institutyň alymlary Berlinde Gündogar mirasyny öwrenýän nemes kärdeşleri, şol sanda arap we yslam golýazmalary boýunça hünärmenler bilen duşuşdylar. Olar Berlin döwlet kitaphanasynyň «Gündogary öwreniş» bölüminiň we Berlin uniwersitetiniň kitaphanasynyň kataloglary hem golýazmalar ýygyndylary bilen tanyşdylar. Arap, pars we gadymy türki dillerinde saklanýan golýazmalary öwrendiler. Geçirilen işiň netijesinde gymmatly çeşmeler tapylyp, olaryň elektron nusgalary alyndy.

Türkmen alymlarynyň ylmy gözlegleri Sakson döwlet we Drezden uniwersitetiniň kitaphanasynda dowam etdirildi, ol ýerde-de nemes kärdeşleri bilen duşuşyklar hem tejribe alyşmalar geçirildi. Kitaphananyň golýazma hazynasy bilen tanyşlyk geçirilende, türkmen halkynyň taryhy, medeniýeti we sungaty bilen baglanyşykly, özem ozal Türkmenistana getirilmedik näbelli golýazmalary öwrenmäge aýratyn üns berildi. 

Netijede, türkmen hünärmenleri Magtymguly Pyragynyň «Diwanynyň» Berlin nusgasyny, şeýle hem türkmen halkynyň gadymy çeper eserleriniň biri bolan «Gorkut ata» eposynyň Berlin hem Drezden nusgalaryny öz içine alýan gymmatly golýazmalaryň elektron nusgalaryny ýurdumyza getirdiler. Mundan başga-da, türkmen taryhy, medeniýeti we däp-dessurlary boýunça maglumaty özünde jemleýän birnäçe alymyň işleriniň, tanymal türkmen alymlarynyň eserleriniň, Nowaýy, Nyzamy, Jelaleddin Rumy ýaly, türkmen alymlarynda we ýazyjylarynda uly gyzyklanma döredýän Gündogaryň meşhur şahyrlarynyň goşgularydyr hekaýatlaryny öz içine alýan birnäçe eserleriniň elektron nusgalary getirildi.

Umuman aýdanyňda, türkmen alymlarynyň Berliniň we Drezdeniň döwlet hem-de uniwersitetiň kitaphanalarynyň «Gündogary öwreniş» bölümleriniň golýazmalar ýygyndylarynda geçiren işleriniň netijesi Magtymgulynyň döredijilik mirasyna dahylly bir golýazmanyň, «Gorkut ata» eposynyň Drezden nusgasynyň, türki dilinde ýazylan 85, pars dilinde ýazylan 46 we arap dilinde ýazylan türkmen halkynyň taryhy, edebiýaty hem däp-dessurlary bilen baglanyşykly 72 golýazmanyň elektron nusgasynyň Türkmenistana getirilmegi boldy.

Bu çeşmeler türkmen alymlaryna we hünärmenlerine Magtymguly Pyragynyň we beýleki taryhy şahsyýetleriň döredijiligini, türkmen halkynyň taryhyna we medeni mirasyna degişli meseleleri has çuňňur hem giňişleýin öwrenmäge ýardam eder.