Ï Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
mail-icon
altynasyr.newspaper@sanly.tm
EN RU TK

Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş

view-icon 1122
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
Kamil Weliahmedow – reňk duýgusy üýtgeşik suratkeş
camera-icon
Ýusup Türşekow

Döwlet şekillendiriş sungaty muzeýinde Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri Kamil Weliahmedowyň şahsy işleriniň sergisi açyldy. «Pasyllar» atly bu sergi onuň döredijilik ussahanasyndaky kärdeşleriniň, sungat öwrenijileriň, Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň talyplarynyň, dostlarynyň, sungat söýüjileriň, şol sanda suratkeşiň zehininiň köp sanly muşdaklarynyň ünsüni özüne çekdi.

Kamil Weliahmedow adaty suratkeş däl. Onuň peýzažlary beýleki suratkeşleriňkä meňzemeýär. Bu ýerde tapawut onuň reňki başgaça duýmagynda. Onuň üçin gara, ak ýa-da çal zat ýok, olaryň bary – reňkli. Onuň işlerinde Hazar deňziniň tolkunlary Gün ýaşardan gülgüne, daglar gök, agaçlar gyzyl reňk bilen şekillendirilýär.

– «Dünýä – suratkeşleriň gözi bilen» diýen bir söz bar – diýip, estrada we köpçülikleýin çykyşlaryň režissýory Juma Tirkeşow aýdýar. – Bu söz suratkeş näme görýän bolsa, şonam şekillendirýär diýmekdir. Kamil Weliahmedowyň her bir suraty – aýratyn şahsyň işi. Olary synlanymda, gyş bolsun ýa-da güýz, parhy ýok, açyk howada onuň ýanyndadyryn öýdýärin. Kamil şäher çetinde, Köpetdagyň eteginde gezelenç etmegi gowy görýär, gadymy binagärlik ýadygärliklerine baryp görmegi halaýar. Oňa, köplenç, ussahanada däl-de, açyk howada duşmak bolýar.

Onuň «Änew metjidi» atly suratynda gyzykly çemeleşmäni belläp bileris. Suratkeş Änew metjidiniň öňündäki al-elwan gülälekli meýdany suratlandyrypdyr. Belki-de, «Läleler baharda açylýar, ýöne olaryň gözellik ömri sanlyja güne çekýär, metjit üçin bolsa wagtyň üýtgeşik bir manysy ýok» diýen pikir suratkeşi bu suraty çekmäge iterendir.

– Şägirtlerinde özleriniň dowamyny görýän mugallymlar bar – diýip, Kamil Nuryýewiç gürrüň berýär. – Bu halypalar bizden öz bilýän zatlarynyň gylyny gymyldatman almagymyzy talap edýärler. Meniň mugallymym Türkmenistanyň halk suratkeşi Annadurdy Almämmedow olardan däl. Ol meni «Ilki – mukdar, soň – hil» diýen ýörelge boýunça okatdy. Hakykatdan-da, men başda, öz usulymyň döreýändigini görüp başlamazdan ozal, köp işledim. Bir gün mugallym meniň çeken suratlaryma göz aýlady-da: «Indi hiliň üstünde işle» diýdi. Döredijilik işimdäki erkinlik üçin halypama çuňňur hoşallygymy bildirýärin. Impressionistler Mone, Sezann, Stanislaw Babikow dagyny men halypalarym hasap edýärin. Olardan peýzažlarda reňk arkaly durmuş şatlygyny wasp etmäni öwrendim.

Annadurdy Almämmedowyň ýedi ýyl mundan ozal şahsy sergime gelip göreninden soň: «Surat çekişiňe göwnüm ýetýär!» diýmegi bellemäge mynasypdyr. Sergä ilkinji gelenler, esasanam, akademiýanyň talyplary sergide görkezilýän peýzažlara we portretlere uly gyzyklanma bilen tomaşa etdiler. Olaryň käbiri awtora sowallary berdiler.

Şekillendiriş sungaty muzeýiniň ylmy bölüminiň baş hünärmeni Nurýagdy Babaýew şeýle düşündirýär: «Kamil Weliahmedowyň suratlarynda milli suratçylyk elementleri bolan impressionizm duýulýar, muny reňkleriň açyk öwüşginlerinde we eserleriniň döredýän şatlygynda görmek bolýar».