Ï Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
mail-icon
altynasyr.newspaper@sanly.tm
EN RU TK

Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty

view-icon 13658
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty
Ahalteke bedewi we alabaý – serginiň esasy beýanaty

Şekillendiriş sungaty muzeýinde ahalteke bedewiniň we türkmen alabaýynyň gününe bagyşlanyp sergi açyldy.  

Serginiň merkezini türkmenleriň nesilbaşysy Oguzhanyň heýkeli eýeleýär. Türkmenistanyň halk hudožnigi Saragt Babaýewiň  döreden heýkelinde Oguzhanyň elinde ýarag ýok, onuň ýaragy – parasatly, pähimli sözleri, ol daş-töweregindäkilere  dana pentlerini adýar. Oguz hanyň üstüne münen bedewi onuň beýik mertebesine laýyk – owadan, haýbatly.

 Sergide iki sany eser aýratyn ünsüňi çekýär, olar Akhan bedewine bagyşlanypdyr. Birinjisi Türkmenistanyň halk hudožnigi Ada Gutlyýewiň «Аkhan» diýip atlandyran ýordamly türkmen halysy, ikinjisi bolsa Mekan Nurýagdyýewiň  «Geçmişiň ýaňy» atly çeper kartinasy. Bularyň ikisinde-de Ginnesiň rekordlar kitabyna giren meşhur ahalteke bedewiniň keşbi janlandyrylypdyr.  

Eger-de Mekan Nurýagdyýew Akhany  daşyna alabaý  itleriň üýşen we iki sany kepderiniň  bolsa golaýyna  gelip gonan pursatynda  görkezse, Ada Gutlyýewiň täze halysy içi syrlardan doly nagyşlaryň özboluşly dünýäsi. Ezber halyçylaryň elinden çykan bu haly daşdan üýtgeşik öwüşginli erişlerden dokalan matany ýatlatsa, golaýdan edil tüweleý ýaly sozulyp çapyp  barýan atlara meňzeýär.  Ýöne dykgatly seretseň  weli şolaryň içinde Akhan äşgär göze ilýär.  

Hudožnik Ada Gutlyýew şeýle gürrüň berýär: - Köptaraply halynyň ideýasy 2003-nji ýylda döredi. Hala göz aýlaňda ilkibada gül-gülälekli ajaýyp jülge görünýär, soňra ýyndam atlaryň şemaly böwsüp baryşlary ünsüňi çekýär. Diňe şondan soňra - Akhanyň gözel keşbi aýyl-saýyl nazaryňa ilýär. Bu üç ölçegli  bezeg halysynda men köneleriň: « Ähli zadyň köküne seret!» diýen pähimini jemlemek isledim. 

Dal bedewleriň baýramy at üstünde ýerine ýetirilýän oýunsyz geçmeýär. Igor Poýdynyň geçen asyryň ellinji ýyllarynda döreden «Oba atçapyşygy» şekillendirişiň nusgawy stilinde çekilen bolsa, onuň gapdalynda ýerleşdirilen Arslan Atahanowyň «Çapyşygynda» täze döwrüň ruhubelent äheňleri duýulýar. 

Rejepberdi Muhammetnyýazowyň şatlyga çagyrýan «Çagalyk» kartinasynyň  çuň manysy ─ atyň, oglanjygyň  we kiçijik alabaý güjüjegiň üsti bilen tomaşaça ýetirilýär. Oglanjyk, göýä diýersiň: « Saňa gowy, sebäbi sen uly, biz weli  – entek kiçijik» ─diýýän dek özlerinden has ýokarda duran ata seredýär. 

Täçmyrat Egenberdiýewiň «Dostluk»  we « Beýik Ýüpek Ýoly» eserleriniň  atlarynyň özi awtoryň öňe sürýän ideýasyny doly açyp görkezýär. 

Paýtagtyň Sergi merkezinde ahalteke atlaryna we türkmen alabaý itlerine bagyşlanyp açylan sergide-de milli şekillendiriş mekdebiniň baý däplerini görkezýän eserler surat muşdaklaryna hödürlenýär. 

Таmara GLAZUNOWA

Suraty: Ýuriý ŞKURINIŇKI